Wizualizacja procesu replikacji DNA w badaniach doktorantki SDNSiP - realizacja projektu PRELUDIUM (NCN)

W ramach projektu Preludium „Opracowanie modelu aktywacji miejsc origin w odpowiedzi na stres replikacyjny i indukcję przedwczesnych mitoz, z uwzględnieniem kolejnej rundy replikacji i podziału jądra” finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki, mgr inż. Marcelina Musiałek prowadzi badania nad wpływem stresu replikacyjnego na zdolności adaptacyjne komórek bobiku (Vicia faba subsp. minor).

Bobik jest powszechnie uprawianą rośliną strączkową, znaną z jej wysokiej odporności na ciężkie warunki środowiskowe (w tym zwiększone zasolenie, czy długotrwałe susze). W trakcie badań udało się wykazać znaczne zmiany w ekspresji białek związanych ze stabilizacją zahamowanych widełek replikacyjnych
w warunkach stresogennych – mechanizm ten działa bez zarzutu nawet w przypadku dłuższego działania czynników środowiskowych, co bezpośrednio przyczynia się do znacznej odporności rośliny. Jednym
z technicznych osiągnięć projektu było przeprowadzenie podwójnej detekcji replikacji za pomocą dwóch pozornie niekompatybilnych metod – włączania 5-etynylo-2’-deoxyurydyny (EdU) oraz 5-jodo-2’-deoxyurydyny (IdU). Sukces metody pozwolił na wizualne zobrazowanie zmian w aktywności replikacji
w trakcie, oraz po wystąpieniu warunków indukujących stres. Dodatkowo, opracowane zostały dwie metody modelowania 3D wykorzystujące oprogramowanie typu open source – Blender 3D. Metody te mogą zostać z powodzeniem użyte przez biologów nieposiadających dostępu do specjalistycznych (często odpłatnych) oprogramowań. Badania prowadzone są pod kierunkiem dr hab. Doroty Rybaczek, prof. UŁ z Katedry Cytofizjologii Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ .