„Projekt Sexinsitu przyjmuje formę archiwum, o tyle specyficznego, że gromadzi dane i materiały, które sam wytwarza, według wypracowanej metody. Podstawową jednostką są nagrania wideo. Oparte są one o metodę pracy z ciałem, w której osoby uczestniczące poprzez ruchy ciała przywołują własne, przechowywane w pamięci, wspomnienia seksualne. Robią to w pojedynkę – bez partnerów. Powstające w ten sposób choreografie stają się protezą tej pamięci, próbą umaterialnienia w obrazie intymnych i efemerycznych seksualnych zdarzeń.
Nie jest to zatem archiwum w klasycznym ujęciu tego słowa, a raczej projekt archiwum wizualnego, które wytwarza własną technologię, jako podstawę do tworzenia wizualności seksualności opartej o doświadczenie. Jego zadaniem jest zmiana nie tylko perspektywy patrzenia na seksualność, ale umożliwienie wglądu w tę przestrzeń dla nas samych, jej oswojenia i wyrażania.
Wirtualny wymiar wspomnienia łączy tradycję performansu z tematyką nowych mediów. Coraz większe uczestnictwa mediów w produkcji naszych współczesnych tożsamości, dokłada do tej relacji kolejny element – empatii poprzez ucieleśnienie. Podwójna logika remediacji mówi o tym, że podstawowym celem naszej kultury jest możliwie najwyższa technologiczna medializacja, przy jednoczesnym usunięciu wszelkich śladów naszego funkcjonowania poprzez media. Znaczenie technologii w konstrukcji naszego »ja« realizuje się i spełnia bez naszej świadomości tych procesów. To rozpoznanie zdaje się być kluczowe w myśleniu o ciele, jego doświadczeniach i afektach, w tym – także o seksualności. Jako nasze podstawowe medium stało się ono encyklopedycznym wytworem tej podwójnej logiki – różnica pomiędzy medializowanym obrazem ciała a jego doświadczeniem w życiu pozawirtualnym jest dla nas tyleż oczywista, co nie do uniknięcia.
Projekt wypełnia zdiagnozowaną przeze mnie niemożliwość podzielenia się seksualnym doświadczeniem w przestrzeni języka, teorii i nauki poprzez zaproponowanie nowego medium: ucieleśnionego ponownie doświadczenia, które umożliwia uchwycenie seksu jako przestrzeni nie dyskursu, lecz działania. Sexinsitu tworzy platformę nie tylko do ekspresji, lecz także do wytwarzania wiedzy poprzez podejmowaną praktykę. […]
W obrazie widać zaledwie kawałek tego, co otwiera się przed nami w wymiarze psychologicznym, społecznym, międzyludzkim. Wytwarzamy obraz, tę pojedynczą, unikatową reprodukcję seksualnego wspomnienia, który w odróżnieniu od prostoty, z którą zwykliśmy kojarzyć to, co »seksualne«, jest nieczytelny, nieprzyswajalny jako fetysz. Zbyt abstrakcyjny z jednej strony i zbyt surowy z drugiej. Nagi i zasłonięty, explicite i niedopowiedziany. Cenzurowany wirtualnie i »niewinny« w sytuacji bezpośredniego kontaktu. Jest to odrębna forma zapisu, coś pomiędzy notatką, szkicem i skończonym, monumentalnym dziełem. Odtworzenie tworzy i otwiera całe uniwersum, a jednocześnie jego dokumentacja zaledwie rejestruje ten fakt, wyznaczając różnicę pomiędzy obrazem i życiem.
W tym wymiarze pojedynczy akt odtworzenia jest też manifestem. Namysłem nad cielesnością, cielesnym śladem, odnotowaniem, że zauważam ciało i seksualność jako element, który łączy mnie ze światem społecznym. Opowiadam się po stronie działania, szukania, słabości, po stronie eksperymentu, po stronie niewiadomej, po stronie świata zorientowanego na Ty.
Przedstawiając wycinek własnego seksualnego »ja«, walczę o możliwość podmiotowego przedstawienia seksualności, a co za tym idzie – upodmiotowienia i emancypacji nas wszystkich, jako seksualnych, czujących istot”.
(fragment rozprawy doktorskiej Martyny Miller Sexinsitu. Seks w teatrze życia codziennego)
Martyna Miller
Interdyscyplinarna artystka, reżyserka i antropolożka. Studiowała w Warszawie i Sarajewie, tytuł doktora sztuk pięknych otrzymała na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Współtwórczyni duetów Polanki oraz kolektywu TYNA. Od 2018 roku w Poznaniu współprowadzi projekt DOMIE, eksperymentalne przedsięwzięcie na pograniczu sztuki, architektury i nauk społecznych. W swoich projektach bada związki pamięci i ciała. Poprzez wspomnienia i ich rekonstrukcje tworzy metody pracy z medialnością doświadczenia. Interesują ją relacje między naturą i społecznością w procesach zdrowienia, produkcji i transformacji. Jej ostatnie projekty, takie jak Memory Carp, Intimacy of Waters czy Sexinsitu, poddają analizie indywidualne i kolektywne relacje z wodą i oceanem, wchodząc w przestrzeń hydro-aktywizmu. Wykorzystuje wideo, performance, dźwięk i inne. Jej prace to często cykle, zbiory, gesty, fragmenty szerszych poszukiwań. Od 2016 roku rozwija projekt Sexinsitu oparty o pracę z solowymi odtworzeniami seksualnych doświadczeń osób uczestniczących. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2014), laureatka Stypendium SIGMA (2013–2015) oraz rezydencji TOKAS w Tokio (2020). Jej prace pokazywane były m.in. w: Nowym Teatrze w Warszawie, Teatrze Powszechnym w Warszawie, Teatrze Dramatycznym w Warszawie, Teatrze Współczesnym we Wrocławiu, Sort/Hvid w Kopenhadze, Teatrze Nordkraft w Aalborg, Kampnagel w Hamburgu, Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Galerii Miejskiej Arsenał w Poznaniu, Gdańskiej Galerii Miejskiej, BWA Wrocław Główny, BWA Zielona Góra i wielu innych.